Een goede voorbereiding is vaak het halve werk. Op deze pagina leest u ons handige stappenplan met diverse tips voor het aanleggen van uw tuinvijver. Voor het doe het zelf maken van een mooie vijver heeft u circa 15-20 minuten nodig alle 6 stappen door te lopen. Van vijverontwerp tot het vullen met planten en vissen, hier vindt u advies en aanleg tips.
U kunt onze tips voor het aanleggen van vijvers ook printen en / of per email doorsturen aan uw vrienden en familie.
Stap 1. Vijverontwerp
Een mooie vijver begint met een doordacht ontwerp van de vijver en de rest van de tuin.
Hou bij de grootte van uw vijver rekening met de volgende tips:
- Wat is de grote van uw tuin? Zorg voor een goede balans tussen de afmetingen van het terras, borders, de vijver en eventueel andere elementen.
- Een vijver heeft zonne-uren nodig. Kies dus een positie in uw tuin waar de vijver 4 tot 6 uur per dag zon kan krijgen.
- Kies een vijverplek waar u het minste last heeft van vallende bladeren van bomen.
- Heeft u plannen voor een kletterende waterval of fontein in de hoek bij de buurman, overleg dan vooraf of de buren geen bezwaar hebben tegen het geluid.
- Een grote vijver is gemakkelijker helder en algenvrij te houden dan een kleine vijver.
- Kies uit een strakke vijver met natuurstenen rand en 1 diepte of een natuurlijke plateauvijver. Vijvers van beton vriezen vaak kapot, met vijverfolie bent u beter af.
Check deze tips voor een compleet vijverontwerp:
- Maak een bovenaanzicht plattegrond van uw gehele tuin
- Teken op ruitjespapier een bovenaanzicht en zijaanzicht (dwarsdoorsnede met diverse plateaus) van uw vijver.
- Maak een apart beplantingsplan
- Denk vooraf na over de afwerking van uw vijverrand, eventueel met totale bestratingplan van uw tuin
- Voeg een hoofdstuk elektriciteit toe aan uw tuinontwerp toelichting. Met daarin een plan van aanpak voor grondkabels voor de vijverpompen, vijververlichting, tuinverlichting en bijvoorbeeld een buitenstopcontact achter in de tuin of in de tuinschuur.
- Denk na over de planning. Het voorjaar en najaar zijn geschikte klusperiodes voor uw nieuwe vijver. In het najaar is de grondwaterstand lager, deze periode is dan ook meer geschikt voor gebieden in Nederland met een hoog grondwaterpeil. Hou bij uw planning ook rekening met de levertijden van vijverfolie (op maat gesneden), pompen, filters en overige vijvermaterialen.
- Voorkom dat uw vijverfolie aan elkaar moet lassen. Check de maximale breedtemaat van vijverfolie. Kies voor rubberen vijverfolie in plaats van pvc folie voor een langere levensduur van uw vijver. Rubberfolie gaat gemiddeld 20 jaar mee, PVC folie maximaal 10 jaar.
- Pas op met kinderen. Onderschat NIET het gevaar van zelfs een ondiepe vijver voor kleine kinderen. Plaats een hek om uw vijver of stel uw vijverplannen uit en maak er een zandbak van.
Stap 2 De vijver uitgraven
Het tuin- en vijverontwerp is klaar inclusief beplantingsplan. U kunt nu aan de slag met het uitzetten van uw vijver met piketjes of houten paaltjes. Plaats om de 30 a 40 cm een piket. U bent nu klaar voor het uitgraven van de vijver. Voor het uitscheppen van de vijver hebben wij de volgende klustips:
- Gebruik een rechte steekschep
- U kunt het beste per plateau de vijver uitgraven bijvoorbeeld een grote ring van 20 centimeter diep, een middelring van 50 centimeter diep en een bodem van 80 centimeter diepte.
- Zorg dat u de plateaus 5 centimeter dieper uitgraaft dan de uiteindelijke vijver. De laatste 5 centimeter dient u op te vullen met wit zand (klapzand). Deze zandbodem dient als bodembescherming en drain voor stijgend grondwater
- Verwijder steentjes, wortels en ander afval zorgvuldig zodat uw vijverfolie goed wordt beschermd.
- Denk vooraf na wat u met het grond gaat doen. U moet er op rekening dat los uitgegraven grond meer volume heeft. Maak van het grond bijvoorbeeld een berg voor een waterval of voer de grond af.
- Zorg dat de plek waar u de vijver gaat uitgraven van stevige grond is. Eventueel lichtjes voorsproeien.
- Kies een droge dag voor het uitgraven van uw vijver.
- Tijdens het uitgraven mag er geen grondwater in de vijver komen. Check daarom de grondwaterstand of huur een vuilwaterpomp voor het wegpompen van water.
- Voorkom afbrokkelen van de plateaus, laat de vijverkuil dus niet te lang open.
- Stamp het zand goed aan.
- Zorg er voor dat de randen en de plateaus waterpas zijn zodat vijverbakjes en de vijverpomp straks stevig kunnen staan.
Bekijk de vervolgstappen onderaan de pagina!
Tuinvijver Aanleggen
Stap 3 Vijverfolie plaatsen
Het gat voor de vijver is klaar en vrij van steentjes, scherpe wortels en ander vuil. Nu kunt u de vijverfolie uitrollen. Ook hiervoor hebben wij weer enkele handige adviezen:
- Leg een touwtje over de bodem van de gehele vijverlengte, doe hier aan beide zijden voor de zekerheid 40 a 50 cm bij en u weet de totaal benodigde lengte van uw vijver. Kies voor rubberen vijverfolie van 1 mm dik. Rubberfolie heeft een lange levensduur (circa 20 jaar) in vergelijking met pvc vijverfolie. De breedte van vijverfolierollen is doorgaans max 4 meter. Voorkom het aanelkaar lassen van diverse vijverfolies.
- Voorkom steentjes en andere scherpe dingen onder uw schoenen of nog beter loop alleen op sokken over de vijverfolie.
- Zorg dat u over enkele keien beschikt om het vijverfolie tijdelijk op de plek te houden (tegen de wind).
- Leg de vijverfolie niet te strak in uw tuinvijver. Door de druk van het water zet het folie nog uit. De plooien in de hoeken zie je na het vullen toch niet meer.
- Voor onderhoud aan de vijver is het handig enkele staptegels in het water te plaatsen. Je kan zo eenvoudig in de vijver staan. Eventueel overgebleven stukken vijverfolie als exta laagje onder de tegels leggen voor extra bescherming!
- Tot slot de folie pas afsluiten en afwerken na het vullen met water uit de kraan. Bij voorkeur pas beginnen met het afwerken van de randen na enkele dagen (zie onder).
Stap 4 De vijver vullen met water
De vijverfolie ligt op zijn plaats. Nu kunt u beginnen met het uitrollen van de tuinslang en het vullen van de vijver met kraanwater. Gebruik altijd leidingwater en geen regenwater. Gooi op het einde een emmer met water van een bestaande vijver in uw vijver. Zo heeft u de eerste belangrijke bacterien in uw vijver. Ook bestaan er speciale producten als GH Extra die u in uw vijver kunt gooien om de plantengroei te bevorderen. Vul de vijver tot circa 12 centimeter onder de rand.
Stap 5 De vijverrand afwerken
De rand van de vijver afwerken is een behoorlijke klus. Voor met name zachte gronden is het raadzaam hier enkele dagen mee te wachten zodat de vijver helemaal op zijn plek ligt. Qua vijverrand afwerking heeft u de keuze uit allerlei mogelijkheden:
- Turfblokken, let op, deze kunnen uw water zeer vervuilen. Turf is namelijk zeer zuur.
- Bij een natuurlijke vijver kunt u prima de vijverfolie ingraven. Waarnodig eerst afknippen. Met vijverstenen en overplanten kunt u uw plantenvijver mooi op natuurlijke wijze afwerken. De vijver laten aansluiten bij uw gazon? Zorg dan voor een draingoot met grind achter de vijver alvorens je grasmatten tegen de vijver aan gaat leggen. Dit voorkomt dat er te veel regenwater de vijver in loopt.
- Keien zijn ook een mooie natuurlijke oplossing als vijverrand van uw natuurvijver.
- Een natuurlijke rand van moerasplanten. Na volgroeiing van de moerasplanten ziet u de plastic rand niet meer.
- Voor schuine hellingen rond uw vijver kunt u kiezen voor speciale kokosmatten en deze laten begroeien met grondkruipers.
- Een hardhouten vijverrand rondom uw vijver (van gladde, effen bankirai planken en hardhouten palen) of uw vlonderterras (deels) over de vijverrand laten vallen. Leg hardhout eerst een paar weken buiten alvorens u dit gaat verwerken. Zo verliest het hardhout haar loogstoffen die uw vijver ernstig kunnen vervuilen.
- Bescherm uw vijverfolie tegen UV straling van de zon. Zorg dat de vijverrand circa 8-10 centimeter over de rand heen valt.
- Bij een natuursteen rand (van bijvoorbeeld leisteen) altijd een laagje zand tussen de folie en de stenen of de mortel.
- Zorg dat u tegels of beton gecoat heeft zodat ze niet afgeven.
- Kies nooit voor een rand van zink, lood of tin.
- Zorg ervoor dat de vijverrand altijd 10 centimeter hoger is dan de rest van uw tuin. Zo kan er geen kunstmest of ander tuinafval in uw vijver lopen.
Stap 6 Planten en / of vissen toevoegen
- Vissen als goudelritsen, goudwindes, sarasa's en shubinkins zijn zeer geschikt voor plantenvijvers. Deze eten namelijk geen planten. Wilt u koikarpers houden in uw vijver dan raden we u aan geen planten te plaatsen of een apart gedeelte als natuurvijver in te richten.
- Plantmandjes zijn doorgaans beter dan vijveraarde. Deze kant en klare vijvermandjes vervuilen uw vijver veel minder. Als u zelf vijverplanten in bakken wilt doen dek deze dan af met grind. Voor een visvijver gooit u over circa 60% van de bodemoppervlakte een laag van 20 cm vijversubstraat (of gezuiverd vijvergrind) in uw vijver. Dit is goed voor vorming van micro-organismen in uw visvijver.
- Een plantenvijver of moerasvijver zonder vissen heeft geen of een mindere krachtige filter nodig.
- Plaats de vijverplanten niet kriskras doorelkaar, maar in groepjes van 3 of 5. Zuurstofplanten zoals glanzend fonteinkruid, bronmos en waterpest op de 50 cm hoge plateaus zijn een must voor de biologische functie, met andere woorden het helder blijven van de vijver. Drijfplanten daarentegen halen zuurstof uit het water en verspreiden deze in de lucht.
- Moerasplanten zijn geschikt voor de ondiepe plateaus, waterlelies voor diepe gedeeltes (80 cm). Voor een plantenvijver is 80 cm een geschikte diepte voor een optimale plantengroei. Maak dan minimaal 50% van uw vijver 80 cm diep. Kies daarna voor een trap van 50 cm diep en eventueel een trap van 20 cm diep als u ook moerasvijverplanten gaat plaatsen.
- Voor een vijver met vissen dient de vijver minimaal 65 cm diep te zijn. Dit is van belang zodat de vissen strenge winters overleven.
- Niet meer dan 30% van het wateroppervlak beplanten. Onderin de vijver moet het zonlicht namelijk ook doordringen.